Başlıklar
Tavuk Kendi Yumurtasını Neden Yer?
Yumurta yeme sorunu tavuklarda oldukça sık karşılaşılan bir sorundur. Bu sorunun altında bakım ile ilgili yapılan hatalar veya bazı sağlık sorunları yatabilir. Tavuklar omnivor yani hem etçil hem de otçul canlılardır. Kendi hallerine bırakıldıklarında hemen hemen her şey tavuklar için yiyecek olabilir. Yumurtada buna dahildir. Ticari kanatlı işletmelerinde düzenli besleme alışkanlığı ve ekipmanlardan kaynaklı olarak bu sorun daha az sıklıkla karşımıza çıkıyor olsa da, hobi amaçlı kanatlı hayvan bakılan kümeslerde oldukça yaygın görülebilmektedir.
Tavuk yetiştiriciliğinde en önemli konulardan birisi yumurtaların zamanında toplanmasıdır. Yumurtaların kırılmasını ve yumurta yemeyi önlemek içinde oldukça önemli olan bir konudur. Tavukların yumurtlama alışkanlıkları ışık ile alakalıdır ve genellikle saat sabah 9:00 gibi yumurtlama işlemi bitmiştir. Bu nedenle yumurtaların kalitesini sağlamak, zarar görmesini engellemek ve yumurta yemeyi engellemek için sabah erken saatlerde yumurtaları toplamak iyi bir yöntemdir.
Tavuklarda Yumurta Yeme Nedenleri
Tavukların beslenme alışkanlıklarından ve her şeyi yiyebileceklerinden bahsettik ama yumurta yeme alışkanlığı çeşitli faktörlere bağlı olarak ta ortaya çıkabilen bir durumdur. Bunlardan en önemlisi ise kalsiyumdur. Tavuğun yeterince kalsiyum alamaması ve kan kalsiyum değerindeki düşüklükler canlıyı yumurta yemeye teşvik edebilir. Tavuk yumurta kabuğunda oldukça bol miktarda bulunan kalsiyum ile kalsiyum eksikliğini kapatmaya çalışacaktır. Kalsiyum ile beraber fosfor gibi bazı mineral maddelerindeki dengesizliklerde yumurtaya yemeye neden olabilir.
Davranış problemi olarak ortaya çıkan yumurta yeme sorunu ise kalabalık kümeslerden, yumurtaların uzun süre follukta tutulmasından ve bakım koşullarındaki sorunlardan kaynaklı olabilir. Özellikle kalabalık kümeslerde yanlışlıkla yumurta kırılması durumu ile sık karşılaşılır. Bu esnada yumurtanın tadına bakan tavuklar daha sonrasında bunu bir davranış ve alışkanlık haline getirebilir.
Yumurta yeme sorunu hem küçük kanatlı kümeslerde hem de ticari işletmelerde oldukça ciddi bir durumdur ve acil olarak çözüm bulmak gerekmektedir. Aksi takdirde verimde azalma, ekonomik kayıplar ve çeşitli hastalıklar görülebilir.
Yumurta Yeme Nasıl Önlenir?
Kümesinizde bireysel olarak veya toplu olarak bu sorun varsa öncelikli olarak nedeni tespit etmeli ve sonrasında çözüm için araştırma yapmalısınız. İlk olarak yapılması gerekenler rasyonu gözden geçirmek ve mineral madde eksikliği olup olmadığını belirlemektir. Eğer hazır yemler ile besliyorsanız yem analizi yapılabilir. Bunun yanında kalsiyum eksikliğini belirlemek için tavuklardan alınacak kan örnekleri ile laboratuvarda kan kalsiyum seviyeleri belirlenebilir. Eğer sorun yemdeki kalsiyum eksikliğinden veya tavuğun kalsiyumu değerlendirememesinden kaynaklı ise kalsiyum içerikli ilaçlar ya da daha basit olarak mermer tozu gibi kalsiyum kaynakları kullanılabilir.
Davranışsal problem olarak karşımıza çıkan durumlarda ise öncelikli olarak yumurta toplama sistemi ve zamanını kontrol etmek gerekir. Eğer yumurta toplama geç yapılıyorsa daha erken saatlere alınabilir. Ekipmanların yerleşimi, doğru ekipmanların kullanımı, folluk çeşidi, folluk içerisindeki materyalde önemlidir. Tüm bunların yanında kümeslerde aşırı kalabalık ortamın önüne geçmek sorunu önlemek için önemli kriterlerden birisidir.